Ağırlıq məşqinin bilmədiyimiz 5 faydası
Hər birimiz müxtəlif maraq dairələrinə sahibik. Bu maraq dairəsi böyüyüb yaşadığımız mühitlə əlaqədar olaraq dəyişə bilər. İdman isə ömrümüzdə heç olmasa bir dəfə belə olsa bizim maraq dairəmizə daxil olmuşdur. İdmana yönəlsək belə bəzi səbəblərlə əlaqədar olaraq uzaqlaşa, idmandan qopa bilirik. Sağlamlığımız üçün isə idmanın rolu barədə hər birimiz azdan-çoxdan məlumata sahibik. Bu səbəbdən heç olmasa sağlam həyat tərzi yaşamaq üçün idmana həyatımızda müəyyən qədər yer ayırmalıyıq.
Sağlam həyat tərzi sürmək hər bir insanın istəyidir. Sağlam həyat tərzi sürmək üçün isə həyatımızda idmana yer veririk. Müxtəlif idman növləri arasında zövqümüzə uyğun olanı seçə bilirik. Geniş yayılmış və kütlənin əksəriyətinin məşğul olduğu məşq növlərindən biridə ağırlıq məşqləridir. Hal-hazırda ağırlıq məşqləri rəngarəngliyi ilə seçilir və müxtəlif tip auditoriyanın demək olar ki, hər biri üçün müxtəlif seçim baxımından qənaətbəxşdir.
Siz qantellər və squatdan ibarət məşq proqramı planlayırsınızsa, tənbəllik edib bu məşqlə özünüzü məhdudlaşdırmayın. Hər birimizin idmandan gözləntiləri müxtəlifdir. Gücə sahib olmaq üçün də idmanla məşğul olan kütlə vardır. Gücə sahib olmaq üçün bizə böyük ağırlıqlar ilə məşq etməli olduğumuz inandırılmışdı. İndi isə bunun tamamilə yanlış olduğu təsdiqlənmişdir. Yeni başladığınız zaman proqramınızda ağırlıqları artırmaq əvəzinə proqramınızı mürəkkəbləşdirsəniz bu sizin gücünüzün artımına səbəb olacaq. Lakin bu o demək deyil ki, məşq proqramınızı çox mürəkkəbləşdirin. İlkin məşq zamanı elədə ağır olmayan məşq alətlərindən istifadə edin zamanla isə bu çəkini artırın.
Ağırlıq məşqinə başlamağı qərar verdiyimiz zaman necə ilkin addımı atmalı olduğumuzu düşünürük. Qarşımızda ilkin olaraq duran əsas məsələlərdən biri məşq proqramımızı qurmaqdır. Bu asan proses olmaya bilər, ancaq biz araşdırmalar aparmalı və proqramı özümüzə uyğun şəkildə qurmalıyıq. Məşq proqramını qurduğumuz zaman bizi bir çox suallar narahat edə bilər. Ən başlıca bizi düşündürən məsələlərdən biri isə biz niyə ağırlıq məşqi ilə məşğul olmalıyıqdır. Hər bir məşq növünün özünəməxsus faydalı cəhətləri vardır. Ağırlıq məşqinin də həmçinin özünəməxsus faydalı cəhətləri mövcuddur. O zaman ağırlıq məşqinin 5 faydalı cəhəti ilə tanış olaq:
Yağ və əzələ faizini nizamlayır.
Mütəxəssislər yağ və əzələ faizi ilə bağlı bir çox araşdırmalar aparmışlar. Bir çox mütəxəssis kimi Rebold da "İnsanlar ağılıq məşqlərində nəinki kalori yandırır, həmçinin maddələr mübadiləsini stimullaşdıran əzələ kütlələrini artırırlar" fikrini qeyd etdi. Aerobik idman növündə yalnız məşq zamanı kalori yandırsanızda, güc məşqlərindən sonra bədəniniz yenə enerji sərf edəcək. Yəni, güc məşqindən sonra 24 saat ərzində kalori yandırılıması hadisəsi davam edir. Bu bədənin əzələlərinin çox miqdarda qidaya ehtiyac duyması ilə əlaqədardır. Əlbəttə ki, bu güc məşqindən sonra hər şeyi yeyə bilərsiz demək deyil. Unutmayın ki, kilo vermək üçün qəbul etdiyinizdən daha çox kalori sərf etməlisiniz. Bu arıqlamaq prinsipinin əsasını təşkil edir. Bununla bağlı “Obesity” jurnalında bi çox məqalələrdə çap olunmuşdur.
Xəstəliklərdən qoruyur.
Ağırlıq məşqləri bizi bir çox xəstəliklərdən qoruyur. Ağırlıq məşqləri vücudumuzda qan dövranına müsbət təsir göstərir. Bununla bağlı olaraq mütəxəssislər tədqiqatlar aparmış və həftədə ortalama üç gün ağırlıq məşqinin infakt riskini 15, iflic riskini isə 40 % azaltdığı nəticəsinə gəlmişdirlər. 2013-cü ilin aprel ayında “Medicine” veb saytında yayımlanan bir araşdırmaya görə ağırlıq məşqi qan qlükozasının tənzimlənməsinə kömək edir.
Enerji depolayır.
Ağırlıq məşqi bizim vücudumuzu daha da gümrahlaşdırar. Yorulmadan rahat şəkildə üzməyimizə, qaçmağımıza, velosiped sürməyimizə səbəb olar. Çünki, bu məşq növləri ağırlıq məşqləri ilə müqayisədə çox rahatdır. Ağırlıq məşqi zamanı vücudumuz enerji mənbəsi olan və vücudumuzda əzələlərdə yığılmış glikojeni istifadə edir. Vücudumuzda nə qədər çox əzələ varsa bir o qədər də glikojen bazası vardır.
Depressiyadan uzaqlaşdırır.
Həyatımızda baş verən problemlər bizim psixoloji cəhətdən sağlamlığımıza mənfi təsir göstərdiyi hər birimizə məlumdur. Bu tip psixoloji problemlərdən biri də günümüzdə aktual şəkildə yayılan, bir çoxumuzun qısa bir müddət belə olsa mənəvi yorğunluğu ilə əlaqədar qarşılaşdığı depressiya hadisəsidir. Mütəxəssislərin apardığı müşahidələr nəticəsində idmanın mənəvi cəhətdən müsbət enerji verdiyi və depresiyadan uzaqladırdığı təsdiqlənmişdir. Qaçış və üzgüçülük kimi aerobik idman növləri ağır atletika kimi məşqlərdən daha geniş tətbiqi göz önündədir. 2004-cü ildə “ The Clinical Psychiatry” jurnalının “The Primary Care Companion” hissəsində bu məsələylə bağlı araşdırma aparılıb nəşr olunmuşdur. 40 qadın araşdırmaya cəlb edilmişdir. Səkkiz həftə qaçan və ağırlıq məşqi edən qadınlar üzərində araşdırılma aparılmışdı. Tədqiqat zamanı iki qrup arasında hər hansı bir dəyişikliyin baş vermədiyi müəyyən edilmişdir.
Diabet riskinizi azaldır.
Nəinki ölkəmizdə dünyada da diabet xəstəliyi gün keçdikcə yüksək artım göstərməkdədir. The World Health Organization dünyada təxminən 350 milyon insanın diabetdən əziyət çəkdiyini qeyd edir. Hər birimiz sağlam həyat tərzi sürmək üçün müntəzəm olaraq özümüzə diqqət yetirməyin, yəni idmanla məşğul olmağın, düzgün qidalanmağın əhəmiyyətini bilirik. Lakin burada ağırlıq məşqlərinin rolunun olduğundan bir çoxumuz xəbərsizik. The National İnstitutes of Health tərəfindən maliyyələşən və “The Archives of İnternal Medicine”də nəşr olunan bir araşdırmada həftəlik məşq zamanı ağırlıq qaldıran kişilərdə diabet riskini 34 faiz, müntəzəm olaraq ağırlıq və cardio ilə məşğul olmaq isə ölüm riskini 59 faiz azaldacağı qeyd olunmuşdur.
Ağırlıq məşqinin bütün üstünlüklərini bilməyinizə baxmayaraq, ağır atletikaya başlamağınız hələ də çətin ola bilər. Özünüzə güvənib addım atsanız özünüz də nəticəni görəcəksiniz. Ən başlıca məsələlərdən biri əl çəkməmək, davam etmək və motivasiyanı daima artırmaqdan ibarətdir. Motivasiyanızı artırmaq üçün hətta ailənizə və dostlarınıza da sizinlə birgə məşq etməyi tövsiyə edə bilərsiniz. Məşqə istəyi olan insanlarla işləmək özü belə sizə motivasiya verəcəkdir. Əsas məsələlərdən biri sizin motivasiyanızı düşürən insanlardan uzaq durmaqdır. Bəlkə də başlamağın tam zamanıdır. Sabah deyərək zamanı üzatmayın. Unutmayın idman bizim sağlamlığımız üçün önəm daşıyır. Elə isə nəyi gözləyirsiniz. Özünüzə güvənin və addım atın.