Döyüşçülər üçün sağlam qidalanmanın sirləri

Yaşamımızı yaxşılaşdırmaq üçün  həyatımız boyu bizə maraqlı gələn bəzi standart mövzular var hansı ki, zamanla, zövqlə bağlı olaraq dəyişirlər. Əsasən isə mövzular eyni sual ətrafında formalaşırlar. Təməl daşını təşkil edən  suallardan biri isə qidalarla bağlıdır.

Qidasız həyatımızı təsəvvür edə bilmərik. Qidanın həyatımızda olan rolu haqqında saatlarla, hətta günlərlə danışmaq mümkündür. Ömür boyu yüzlərlə məhsulla qidalanırıq və hər birinin faydası, zərəri, bir-biri ilə əlaqələndirilməsi zamanı meydana çıxan nəticələri müxtəlifdir. Bu müxtəlif nəticələr bizim həyat yolumuzda əhəmiyyətli mövqe daşıyır və bu hadisə danılmazdır.

Günümüzdəki əsas problemlərdən biri düzgün qidalanmaq hesab olunur. Sağlam qidalanmaq bizim səhhətimizə müsbət təsir göstərir. Lakin ac olanda vəziyyət dəyişir və mürəkkəbləşir. Ac olduğumuz zaman əsas məqsədimiz doymağa yönəlir və beləcə əlimizə nə keçərsə(əsasən) yeyə bilərik.  Düzgün qidalanmamağın nəticəsi olaraq isə vücudumuz zərər çəkən tərəf olur. Təbii ki, təkcə sağlam qidalanmaqla hər şeyin həlli olur deyə bilmərik.

Sağlam qidalanmaq və idman etmək bizim yaşamımızda vəhdət təşkil edir. İdmanla məşğul olanların bir çoxu sağlam şəkildə qidalanmağa üstünlük verirlər. 

Düzgün qidalanma idmançının aktiv şəkildə idman edəcəyi illəri uzadır, bədənini ağır yorğunluqdan qoruyur. Düzgün qidalanma idmançını hədəfinə aparır, ideal  performansa yönləndirir. Bu səbəblərdən idmançıları sağlam qidasız təsəvvür etmək mümkün deyil.

 Döyüş sənəti ilə məşğul olanlardan güc, dözümlülük, elastiklik, hazırlıq, enerji, dəqiqlik tələb edilir. Bu səbəbə görə də döyüş idman növündə qidalanmağın üstünə düşən yük artır. Düzgün qidalanma rejimini qurub, buna əməl edən döyüş idmançısı adi idmançı ilə müqayisədə daha gümrahdır, bədəni lazım olan formanı daha tez ədə edir, xəstəlik və zədənmələrə qarşı daha güclüdür, daha diqqətli baxış istiqamətinə sahibdir və performansı yüksəkdir. 

Doğru pəhrizin faydaları olduğu qədər, planlı şəkildə qurulmamış bir pəhrizin də yetəri qədər zərəri vardır. Bu səbəbdən hansı yeməklərdən uzaq durmaq lazım olduğunu bilmək də zəruridir. Bəzi qidaların istifadəsi döyüşçülər üçün böyük risk daşıyır. Gəlin biraz döyüşçülərin təməl qida rasionu ilə tanış olaq.

 Döyüş idman növü ilə məşğul olan orta çəkili (60-80 kq) bir peşəkarın pəhrizində protein 1 kq bədən çəkisi üçün 1,5 qramdan başlayır. Öncələr idmançıların yağlı yeməklərdən və ətdən uzaq durmalı olduğu fikri hər kəs tərəfindən qəbul olunsa da, hal – hazırda bu fikrə qarşı çıxan bir çox araşdırmacı dietoloqlar var. Beləki, heyvan mənşəli zülallara(balıq, toyuq, hinduşka) üstünlük verilməlidir çünki, bunlar ən yaxşı zülal mənbəyidir. Sağlamlığa zərər vurmayan yağlardan(zeytun,kokos) istifadə olunması daha məqsədəuyğundur. Ortalama hesabla 2 litr təmiz suyun içilməsi nəzərdə tutulub(çay, kofe, limonadlar və s. hesab olunmur). Əlbəttə ki, bütün sadaladıqlarım qədər önəmli olan səhər yeməyini də unutmaq olmaz. Çünki səhər yeməyi insan vücudunu zəruri olan protein və liflərlə təmin edir. 

Pəhriz, məşq prosesinin xüsusiyyətləri ilə birlikdə ümumi qaydalara tabe olmalıdır. Yemək və məşq arasındakı qidaların həzm edilməsi üçün lazım olan minimum interval 2-3 saatdır. Məşqin ağırlığı və müddətindən asılı olaraq, qidalanma rasionu dəyişə bilər. Məşqdən sonra yemək yarım saatdan əvvəl olmamalıdır.Müsabiqə zamanı pəhriz tamamilə yarış qaydalarına tabedir, lakin mümkünsə idmançılar normal pəhrizlərini kəskin şəkildə dəyişdirməməlidirlər.