Gəzinti yoxsa qaçış

Bəşəriyyətin yaradılışından bəri hər bir insanın əsas istəklərindən biri sağlam olmaqdır. Sağlam olmaq isə sözlə deyildiyi kimi asan deyil. Sağlamlıq üçün ən azından biz özümüz də əlimizdən gələni etməliyik. Sağlam olmaq üçün düzgün qidalanmağın, idmanın əhəmiyyətli mövqeyi vardır. Vəhdət təşkil etdikləri üçün hər birinə diqqət yetirilməlidir.

Bizim üçün əhəmiyyətli məsələlərdən biri sağlam ömür yaşamaqdır. Axı sağlam olmadığımız zaman maksimum şəkildə fəaliyyətimizi necə davam etdirə bilərik? Amma sağlam həyat üçün hansı şəkildə addım atmalı olduğumuzu hər zaman tamamilə anlaya bilmirik. Bu səbəbdən idmana həyatımızda yer ayırmalıyıq. Bəs bu qədər məşğuliyyətlər arasında idmana necə yer ayıra bilərik sualı bizi narahat edə bilər. Ən yaxşı üsul kimi qaçış və ya gəzinti üsulunu sınaya bilərik.

Artıq mütəmadi olaraq qaçış və gəzinti ilə məşğul olanların sayı gün keçdikcə artmaqda olsa belə, bir çoxumuz hələdə qaçmaq və gəzinti üsulu arasında seçim edə bilmir, fərqi tamamilə anlaya bilmirik. Bununla bağlı aparılan araşdırmalar zamanı isə müxtəlif cavablar ilə qarşılaşılıb.  İngiltərədə aparılan tədqiqatlara görə tempolu gəzinti, Danimarkada aparılan tədqiqatlara görə isə əksinə qaçmaq üsulu daha üstün hesab olunur. Lakin son dövrlərdə aparılan tədqiqatlara görə hər iki üsul  qənaətbəxş və faydalı hesab olunur. Bizim üçün əsas məsələ sadəcə nəyə ehtiyacımız olduğunu anlamaq və ona görə seçim etməkdir.

Qaçış ya gəzinti? Hansını seçmək lazımdır? Söhbət sağlamlığımızdan getdiyi zaman bu sual bizim beynimizi çox narahat edir deyə bilərik . Elə isə aralarındakı əlaqəni, fərqi və oxşar cəhətləri ilk öncə araşdırmalıyıq. Sonra bunları müqayisə edib qərar verməliyik. Peşəkarlar əsasən ilk başlayanlar üçün qaçış üsulunu məsləhət görmürlər. İdmandan uzaq bədən birdən-birə qaçışa başladığı zaman  vücudumuza dəyəcək zərərlər saysız-hesabsızdır. Onun əvəzinə yeni başlayanlar üçün gəzini üsulu daha faydalı görülüb, məsləhət edilir. Təbii ki, bu o demək deyil ki, asta addımlara hərəkət edib gəzinti edin. Xeyr, söhbət bundan getmir. Gəzinti zamanı templi addımlarla məşq etmək lazımdır. Gəzintiyə alışdığdan sonra qaçış üsuluna keçmək daha qənaətbəxş hesab olunur. Lakin ilk zamanlar nəticənin daha yüksək olmasını istəyirsinizsə bu zaman ən yaxşı üsul gəzinti ilə başlamaq sonra bir neçə dəqiqəlik qaçmaq, sonra yenidən gəzinti üsuluna qayıtmaqdır. Bu şəkildə məşqinizi davam etdirməyiniz daha məqsədə uyğun hesab olunur nəinki qaçmaq.

Böyük yararları olan qaçış və ya gəzintiyə həyatımızda yer ayırmaq lazımdır. Axı onun faydalarını necə gözardı etmək mümkün. Həm qaçış, həm də gəzinti vücudumuza eyni faydaları verir. Ürək-damar sistemi güclənir, dözümlülük artır və çəki normala dönür. Mütəxəssislər tərəfindən bəzi məsələlər araşdırılıb və dəqiq məlumatlar əldə edilib. Beləki, qaçış yüksək təzyiq riskini 4,2 %, yeriş isə 7,2 % azaldır. Qaçış ilə məşğul olanların diabet xəstəliyinə tutulma riski 12,1 %, sürətli gəzinti və idman yerişi ilə məşğul olanlarda isə 12,3 % azalır.Qaçış və ya gəzinti nə qədər asan məşq üsulu hesab olunsa belə bəzi ağır məşq üsulları qədər faydalı olduğu gözönündədir.

Qaçış və gəzintinin faydalarından biri də onun kalori yandırmasıdır. Araşdırmalar göstərir ki nəinki gəzinti, qaçış zamanı belə ilk 12 dəqiqə ərzində 80% karbohidrat 20% yağ, 12-24 dəqiqə arası 50% karbohidrat 50% yağ, 24 dəqiqədən sonraki zaman ərzində isə 80% yağ 20% karbohidrat vücudumuzdan ayrılır. Bu səbəbdən ortalama azı ilə 24 dəqiqə qaçmaq məsləhət görülür.

Demək olar ki, eyni faydanı versələr belə, lakin buna görə fərqli xüsusiyyətlərini görməzdən gələ, ağlımıza ilk gələni, ürəyimizin istədiyini edə bilmərik. Aralarında oxşarlıq olduğu kimi gözləgörülən fərqlərdə mövcudddur. Gəzinti ayaq əzələlərimizi gücləndirir. Qaçış isə yalnız ayaq əzələlərimizi deyil, eyni zamanda bədənin bir çox əzələsini hərəkətə gətirir və nəticə olaraq qaçdığımız zaman daha çox enerji sərf olunduğu üçün daha çox kalori yandırılır.

Mənfi və müsbət cəhətləri olan qaçış və gəzinti dövrümüzdə aktual hal almaqdadır. Aktual olsa belə zərərlərini də qeyd etmək təbii ki əhəmiyyətlidir. Qaçış zamanı diz oynaqlarının üstünə düşən yük artır və oynaqlar tez zədələnə bilir. Bunun qarşısını almaq üçün isə düzgün idman paltarı və ayaqqabısından istifadə öz rolunu göstərir. Bir çox mütəxəssislər daha çox gəzməyi məsləhət görür, çünki gəzinti zamanı zamanı xəsarət almaq riski qaçdığımız zaman olan riskdən dəfələrlə azdır. Qaçış zamanı isə  texnikanı tamamilə düzgün qursanız belə zədələnmə ehtimalı mövcuddur. Bütün ehtimalları nəzərə alıb ona uyğun olaraq addım atmağınız sizin sağlamlığınız üçün ən yaxçı üsuldur.

Unutmamalıyıq ki, əsas məsələ bizim xeyrimizə olan üsulu seçməkdir. Qaçış və ya gəzinti qərar bizimdir. Lakin bu qərarı verərkən diqqətli olmaq məqsədyönlüdür. Seçim bizim əlimizdədir. Bu yalnız qaçış və gəzinti üsuluna aid deyil. Əsas öncəlik bizə lazım olan idman üsulunu seçməkdən ibarətdir. Bəs siz necə hansı idman növünü seçəcəksiniz?